Agjencia e lajmeve Kosovanews kosovanews.info
Edhe pse procesi i votimit në katër komunat e veriut të Kosovës konsiderohet si test për marrëdhëniet e Kosovës me shtetin serb dhe më Bashkimin Evropian, shumica e institucioneve vendore, partitë politike serbe në vend, dhe analistë të pavarur e konsiderojnë këtë proces të dështuar, për shkak se në Mitrovicën veriore, janë sulmuar qendrat e votimit, dhe si pasojë e kësaj janë lënduar disa persona dhe është shkatërruar materiali zgjedhor, nga ana e huliganëve serbë.
Megjithatë, me zgjedhjet e para komunale në vend që prej dekadash, pakica serbe, sipas dëshirës së Brukselit, duhet të inkuadrohej në shtetin kosovar. Por dhuna dhe kërcënimet masive e vënë në pikëpyetje të gjithë votimin, në këtë pjesë të Kosovës, për arsye se pas dhënies së votës votuesit u shanë dhe u filmuan nga serbët, sidomos kur në veri pjesëmarrja ka qenë shumë e ulët e votuesve.
Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Jakup Krasniqi, edhe pse procesin e djeshëm zgjedhor e ka vlerësuar si proces të rregullt, ai ka përjashtuar, pjesën veriore, e cila, sipas tij, ka qenë storie dështimi si për institucionet vendore, ashtu edhe për ato ndërkombëtare.
“Zgjedhjet e djeshme kanë qenë të mirë administruara. Ndërsa procesi zgjedhor në veri ka qenë proces i dështuar për të cilët përgjegjësia bie mbi institucionet të cilat kanë marrë përsipër mbarëvajtjen e zgjedhjeve në veri të Kosovës”, ka theksuar Krasniqi.
Presidentja e Republikës së Kosovës, Atifete Jahjaga, ka shprehur indinjatën e thellë dhe dënon fuqishëm frikësimin dhe pengimin e qytetarëve të komunitetit serb, që jetojnë në pjesën veriore të territorit të Republikës së Kosovës, për të marrë pjesë në zgjedhjet komunale dhe për të shprehur në mënyrë të lirë vullnetin e tyre qytetar.
“Parandalimi, frikësimi, shantazhimi i qytetarëve dhe dhuna e shfaqur në disa vendvotime nga grupe të caktuara në pjesën veriore të territorit të vendit, është në kundërshtim me parimet demokratike në shoqëri, pengon procesin e ndërtimit të një shteti gjithëpërfshirës dhe tolerant si dhe cenon rrugën e integrimit evropian të vendit”, ka thënë presidentja Jahjaga.
Kurse për të parin e ekzekutivit të Kosovës, Hashim Thaçin, procesi i votimit në veri nuk është i dështuar, dhe se ngjarjet e djeshme në veri janë incidente të izoluara. Por sipas tij, pjesëmarrja e qytetarëve serb në veri, ka legjitimuar definitivisht marrëveshjen e 19 prillit të këtij viti për normalizimin e marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë.
Ai ka shprehur besimin e tij se incidente të tilla nuk do të paraqiten në balotazh, por, ata, si institucione dhe si shtet do të marrin masa.
Kurse, sekretari Gjeneral i NATO-s, Anders Fogh Rasmussen, ka reaguar pas incidenteve të djeshme në veri të vendit, gjatë zgjedhjeve lokale në Kosovë. Ai ka cilësuar zgjedhjet një element të rëndësishëm në normalizimin e marrëdhënieve në mes të Prishtinës dhe Beogradit.
“Nuk duhet lejuar që dhuna të nëpërkëmbë progresin e arritur deri më tash në këtë dialog. Ne do të mbesim vigjilentë në këtë moment kyç. KFOR-i do të vazhdojë të veprojë në mënyrë të paanshme, të vendosur dhe të kujdesshme, për të ndihmuar në ruajtjen e një ambienti të sigurt për të gjithë njerëzit në Kosovë”, ka thënë Rasmussen.
Edhe Bashkimi Europian e ka dënuar incidentin e ndodhur në Mitrovicën e Veriut, saktësisht në qendrën e votimit, në shkollën “Sveti Sava”.
Këtë e ka thënë zëdhënësja e baroneshës, Cathrine Ashton, Maja Kocijanciq, e cila më pas tha se BE po e shikon me vëmendje këtë situatë.
“Ne po monitorojmë me kujdes zhvillimet në Kosovë dhe ne jemi të shqetësuar në lidhje me incidentet e dhunës në disa vendvotime”, tha Kocijanciq.
Edhe Ambasada e ShBA-ve në Prishtinë, ka dënuar veprimet e dhunës dhe frikësimit që njollosën zgjedhjet e djeshme komunale në Mitrovicën e Veriut. Por kjo ambasadë, pret hetim të plotë për t’u siguruar që drejtësia vihet në vend.
“Të gjithë qytetarët kanë të drejtë të marrin pjesë në zgjedhje të qeta e të sigurta, të cilat duhet të jenë pa dhunë dhe frikësim. Bashkësia ndërkombëtare nuk do t’i tolerojë përpjekjet për ta prishur procesin demokratik dhe për t’i penguar qytetarët të përzgjedhin përfaqësuesit e tyre në mënyrë të rregullt”, thuhet në një deklaratë të ambasadës së ShBA-vë në Prishtinë.
Në anën tjetër, kandidatja për kryetar të Mitrovicës Veriore, Adriana Hozhiq, ka shprehur zhgënjimin e saj me incidentet në Mitrovicën veriore, ku janë sulmuar qendrat e votimit, janë lënduar disa persona dhe është shkatërruar materiali zgjedhor nga ana e huliganëve serbë.
“Në procesin e djeshëm të votimit qytetarët janë të vetmit akterë të cilëve iu është rrezikuar jeta. Akterët tjerë kanë qenë prezent në vendvotime, por asgjë nuk kanë rrezikuar, sepse nuk kanë pasur strategji për t’i evakuuar qytetarët. Ata kanë qenë shumë jo serioz. Në Mitrovicën veriore ka një gjendje të tensionuar, unë lutem që mos të ketë dëme në njerëz”, ka theksuar Hozhiq, për IGH-në.
Ndërkaq, kandidati për kryetar të veriut të Mitrovicës, Krstimir Pantiq, ka thënë se pret nga bashkësia ndërkombëtare që të shpallë zgjedhje të reja në veri të Kosovës
E kandidati tjetër për kryetar të pjesës veriore të Mitrovicës, Oliver Ivanoviq, ka thënë se dalja e serbëve në veri do të ishte më e madhe sikur ata të mos kërcënoheshin.
Ivanovic ka pohuar se nga 5.5 për qind të qytetarëve të cilit deri tani kanë dal në vendvotime në veri të Mitrovicës, 2/3 janë shqiptarë.
“Siç sillen gjërat, nëse diçka nuk ndryshon gjatë ditës, atëherë do të kemi 2/3 shqiptarë në Asamblenë komunale dhe 1/3 serbë që është tmerrësisht keq, pasi shqiptarët në këtë pjesë nuk përbëjnë më shumë se 10 për qind”, ka thënë Ivanovic duke shtuar se nëse gjërat shkojnë kështu, atëherë shqiptarët do të vendosnin për buxhetin, se si do të quhen rrugët e qytetit, kush do të jetë drejtor i ndërmarrjeve publike.
Për këtë ngjarje kanë reaguar edhe serbët që më parë kishin bojkotuar zgjedhjet, në këtë pjesë të vendit.
Sipas Marko Jaksiqit, zgjedhjet i kanë prish xhandarmëria serbe, duke shtuar se ka tri ditë që e kanë ditur se ata do të hyjnë me maska dhe do t’i prishin vendvotimet.
Jaksiq tha se Serbia kishte akuzuar se nëse dalin më pak serbë në zgjedhje, e më shumë shqiptarë, ishin zotuar se do t’i prishin zgjedhjet.
Por, për ministrin pa portofol në Qeverinë e Serbisë, Aleksandër Vulin, incidentit në veri iu është gëzuar Kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi dhe Partia Demokratike Serbe.
“Vetëm ata janë kënaqur me atë që ka ndodhur në veri. Serbët me këtë e humbën mundësin që të marrin fatin në duart e tyre”, tha Vulin që më pas foli për kërkesën e Valeksandër Vuçiqit që të ndërhyjë në veri të vendit.
Mirëpo, kryetarja e KQZ-së, Valdete Daka, për incidentet në veri ka thënë se personat që ndërprenë votimet atje “kanë rrezikuar stafin vendor dhe ndërkombëtar”.
“Ne kërkojmë nga përgjegjësit e sigurisë vendore që të mundësojnë sjelljen kutive nga komunat e veriut, pasi vetëm atëherë mund ta dimë se si u votua atje”, tha Daka, për IGH-në.
Për incidentin e djeshëm në veri kanë reaguar edhe Prokuroria e shtetit të Kosovës dhe Policia e Kosovës.
Koordinatorja Nacionale e Zgjedhjeve, prokurorja Laura Pula, në lidhje me situatën në veri ka thënë se ata kanë bashkëpunuar ngushtë me prokurorët e EULEX-it dhe se incidentet nuk kanë ndodhur në kompetencat që bien mbi ta.
Zëdhënësi i Policisë së Kosovës Baki Kelani, ka thënë se në dy shkolla në veri, shkollën “Sveti Sava” dhe “Vuk Karaxhiq” kanë hyrë persona të paautorizuar dhe kanë demoluar kutitë e votimit.
“Në dy pika të votimit janë demoluar kutit e votimit dhe para kohës së paraparë për mbylljen e votimit, janë mbyllur ato. Në disa raste janë tërhequr edhe personat gjegjës, ndërsa policia është duke qëndruar aty derisa të tërhiqen të gjitha kutitë e votimit”, ka thënë Kelani.
Megjithatë, procesi i zgjedhjeve komunale të 3 nëntorit në Kosovë, përjashtuar katër komunat veriore, sipas analistëve në Prishtinë, konsiderohen të jenë zhvilluar në rrethana normale dhe mund të cilësohen të suksesshme.
Por, sa i përket zgjedhjeve në komunat në veri, analistët e konsiderojnë proces të dështuar.
Sipas tyre, i tërë procesi zgjedhor në komunat në veri është zhvilluar në një atmosferë aspak të këndshme dhe jo demokratike
Naimi Rashiti, nga Grupi Ballkanik për Politika, ka thënë se zgjedhjet në veri në pjesën më të madhe janë të dështuara.
“Në qendrën më të madhe në veri kutitë dhe votat janë shkatërruar, po ashtu janë dëmtuar vota dhe kuti në Qendrën e Fakultetit Teknik kështu që procesi i zgjedhjeve në veri ka dështuar”, ka vlerëson Rashiti.